15.  (Og‘zaki.) Quyidagi ifodalarni o‘qing, erkli va erksiz o‘zgaruvchilarni ayting:  s(t)=120tp(x)=17,8xy(x)=3x, y(t)=4,5(t+2),  f(x)=.

16.            x  ning qiymati  –2; –1; 0; 2 ga teng bo‘lganda:

1) y=3x;        2) y= –2x ;        3) y= –x–3 ;         4) y=20x+4  funksiyaning qiymatini hisoblang.

17.            Funksiya s=60t formula bilan berilgan, bu yerda s yo‘l (km hisobida), t- vaqt (soat hisobida). 

1) s(2), s(3,5), s(5)ni;     

2) Agar s=240 bo‘lsa, t ni aniqlang.

18.            Funksiya y=2x–1 formula bilan berilgan.                                                                

1) x  ning qiymati  10; –4,5; 15; 251; 600 ga teng bo‘lganda  y ning qiymatini hisoblang;

2) y ning qiymati  –19; –57; 205; –3,5 ga teng bo‘lganda x ning qiymatini hisoblang.              

19.            Funksiya P(x)=(2x+1) formula bilan berilgan:

1) P(3), P(–12), P(2,1) ni toping;

2)  Agar P(x)=15, P(x)=2,4, P(x)= –9 bo‘lsa,  x ning qiymatini toping.

20.            Funksiya f(x)=2–5x formula bilan berilgan. Tengliklar to‘g‘rimi:   

1) f(–2)=12;     2) f(–)=3;           3) f(4)=20;            4) f(0,5)=0,5 ?

21.            Funksiya y(x)=2x+5 formula bilan berilgan.

1)                 y(0), y(–1), y(2), y(0,5), y(–0,75), y(–2,5) ni toping;

2)                 x ning y(x)=10, y(x)=8,6, y(x)= –14, y(x)= –7,5 bo‘ladigan qiymatini toping;

3)                 Tengliklar to‘g‘rimi:  y(–3)= –1, y(–0,5)=6, y(7)=19, y(–7)= –10?

 

22.            (Og‘zaki). Quyidagi jadvallar atmosfera bosimining dengiz sathidan h balandlikka bog‘liqligini ifodalaydi:

(h, km hisobida)

0

0,5

1

2

3

4

5

10

20

(p, mm.sim.ust.)

760,0

716,0

674,0

596,7

525,7

462,2

404,2

198,1

40,9

 

1) 1 km, 3 km, 5 km, 10 km balandlikdagi bosimni ayting.

2) Dengiz sathidan qanday balandlikda bosim 760,0 mm.sim.ust.ga, 462,2 mm.sim.ust. ga teng bo‘ladi?

 

23.            (Og‘zaki). Temperaturaning bir kecha-kunduz davomida o‘zgarish natijalari quyidagi jadvalda berilgan:

Vaqt, soat hisobida

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

22

24

Temperatura,  0C

-1

1

-3

-4

2,5

5

8

10,5

11

9

6

3,5

1,5

 

1)                 Soat 6 dagi, 18 dagi, 24 dagi temperaturani ayting;

2)                 Qanday vaqtda temperatura +1o ga, –4o ga, 11o ga teng bo‘lgan?

3)                 Nima uchun bu bog‘lanishni funksiya deb atash mumkin?

 

24.            y=x2–5x+6  funksiya berilgan.  Shu funksiya grafigiga koordinatalari: 

1) (1; 2);   2) (–2; 0);   3) (–2; 20);   4) (3; 0) bo‘lgan nuqta tegishli bo‘lish yoki bo‘lmasligini aniqlang.

 

25.            y=x2–5x+6  funksiya berilgan.  Shu funksiya grafigiga koordinatalari: 

1) (–1; 1);   2) (1; 0);   3) (3; 27);   4) (–2; 7) bo‘lgan nuqta tegishli bo‘lish yoki bo‘lmasligini aniqlang.