Amaliy masalalarni yechishda ko`pincha turli miqdorlarning taqribiy qiymatlari bilan ish ko`rishga to`g`ri keladi. Taqribiy qiymatlar, odatda, ko`p miqdordagi narsalarni, masalan, o`rmondagi daraxtlar sonini sanashda; asboblar yordamida turli kattaliklarni, masalan, uzunlik, temperaturani o`lchashda; sonlarni yaxlitlashda hosil qilinadi.

Bir necha misollar qaraymiz:

1) Mustaqil O`zbekistonning birinchi pochta markasi o`zbek shoirasi Mohlaroyim Nodiraga bag`ishlangan bo`lib, 2 million nusxada muomalaga chiqarildi;

2) sinfda 36 o`quvchi bor;

3) O`zbekistonda 10 000 ga yaqin umumta’lim maktablari, gimnaziyalar, litseylar bor;

4) Navoiy – Nukus temir yo`lining uzunligi 342 km;

5) ishchi kassadan 10 675 so`m pul oldi;

6) so`nggi yillarda O`zbekistonda g`alla ekini maydonlari 300 ming gektarga ko`paydi;

7) Toshkentdan Buxorogacha bo`lgan masofa 500 km;

8) bir kilogramm bug`doyda 30 000 dona bug`doy doni bor;

9) Yerdan Quyoshgacha bo`lgan masofa 1,5 ∙ 10⁸ km;

10) O`zbekiston Respublikasi Davlat bayrog`ida 12 ta yulduz bor.

2, 5, 10- misollarda miqdorlarning qiymatlari aniq, qolgan hollarda esa taqribiy.

 1- m a s a l a . O`quvchilardan biri maktabda nechta o`quvchi o`qishi haqidagi savolga “1000 ta” deb javob berdi, ikkinchi o`quvchi esa aynan shu savolga “950 ta” deb javob berdi. Agar maktabda 986 nafar o`quvchi o`qisa, kimning javobi aniqroq?

 Birinchi o`quvchi 14 taga ikkinchisin esa 36 taga adashdi.

          Demak, birinchi o`quvchining javobi aniqroq.

Shuni ta’kidlaymizki, birinchi holda o`quvchilar sonining aniq va tqribiy qiymatilari orasidagi farq (ayirma) manfiy:

986 – 1000 =  –14,

Ikkinchi holda esa musbat:

986 – 950 = 36.

Amaliy jihatning taqribiy qiymatning aniq qiymatdan u yoki bu tomonga chetlasihshini, ya’ni aniq qiymat bilan taqribiy qiymat orasidagi ayirmaning modulini (absolut qiymatini) bilash muhimdir.

Shunday qilib agar a – aniq qiymati x ga teng bo`lgan miqdorning taqribiy qiymati bo`lsa, u holda absolut xatolik

|x – a|

ga teng bo`ladi.

Yaqinlashishning absolut xatoligi ko`pincha oddiygina qilib xatolik deyiladi.

 2- m a s a l a .  Uchburchak burchaklari yig`indisini transportir yordamida topishda 182^O  natija hosil qilindi. Bu yaqinlashishning absolut xatoligi qanday?

  Uchburchak burchaklari yig`indisining aniq qiymati 180^O ga teng , taqribiy qiymati 182^O ga teng. Shuning uchun absolut xatolik

|180^O – 182^O| = | – 2^O| = 2^O

ga teng.

 3- m a s a l a .   sonining 0,43 o`nli kasrga yaqinlashish xatoligini toping.