Ko`pgina hollarda miqdorlarning aniq qiymatlari noma’lum bo`ladi. Shuning uchun yaqinlashishning absolut xatoligini topish mumkin bo`lmaydi. Shunday bo`lsa-da, ko`pincha, agar ortig`i bilan va kami bilan yaqinlashishlar ma’lum bo`lsa, absolut xatolikni baholash mumkin bo`ladi.

 1- m a s a l a .  Xona termometrida suyuqlik ustunchasining yuqori oxiri 21 bilan 22^◦ C belgilari orasida turibdi. Temperaturaning taqribiy qiymati sifatida 21,5 soni olindi. Yaqinlashishning absolut xatoligini baholang.

  t temperaturaning aniq qiymati noma’lum, biroq

21 ≤ t ≤ 22

deb tasdiqlash mumkin.

Temperaturaning aniq qiymati bilan taqribiy qiymati orasidagi ayitmani, ya’ni t – 21,5 ayirmani baholash uchun bu qo`sh tengsizlikning har bir qismidan 21,5 sonini ayiramiz.

–0,5 ≤ t – 21,5 ≤ 0,5 ni, ya’ni |t – 21,5| ≤ 0,5 ni hosil qilamiz. Shunday qilib, absolut xatolik 0,5 dan katta emas.

Bu holda temperatura 0,5 gacha aniqlikda o`lchangan deyiladi va bunday yoziladi:

t = 21,5 ± 0,5.

Umuman agar a son x sonning taqribiy qiymati va |x – a| ≤ h bo`lsa, u holda x  son a songa h gacha aniqlik bilan teng deyiladi va bunday yoziladi:

|x – a| ≤ h tengsizlik

a – h ≤ x ≤ a + h                                                      (2)

qo`sh tengsizlikning mxuddi o`zini anglatishini eslatib o`tamiz.

 Masalan, x = 2,43 ± 0,01 yozuv x son 2,43 ga 0,01 aniqlikda tengligini, ya’ni

2,43 – 0,01 ≤ x ≤ 2,43 + 0,01

yoki

2,42 ≤ x ≤ 2,44

ekanini bildiradi.

2,42 va 2,44 sonlari x sonning, mos ravishda, kami bilan va ortig`i bilan olingan taqribiy qiymatlari bo`ladi.

Odatda 1- masalada qaralgan temperatura o`lchashda, temperaturaning taqribiy qiymati sifatida 21 yoki 22<sup>◦</sup> C olinadi. Bu holda har bir yaqinlashishning absolut xatoligi 1<sup>◦</sup> C dan oshmaydi. Shining uchun, odatda bo`limlar oralig`i 1<sup>◦</sup> C dan bo`lgan termometr yordamida temperatura o`lchanganda o`lchash 1^◦C gacha aniqlik bilan olib boriladi, deb hisoblanadi.

Shunga o`xshash boshqa o`lchash asboblari uchun ham o`lchash aniqligi, odatda asbobning eng kichik bo`limi bo`yicha hisoblanadi.  Masalan, uzunlik mikrometr bilan 0,01 mm gacha aniqliklda o`lchanadi, temperatura tibbiyot termometri bilan bilan 0,1^◦C gacha aniqlikda o`lchanadi, sekund mili bo`lgan qo`l soat vaqtni 1 sekundgacha aniqlikda ko`rsatadi.

Shunday qilib, o`lchash xatoligi miqdor qanday asbob bilan o`lchanayotganiga bog`liq. Yaqinlashish xatoligi qancha kichik bo`lsa, o`lchov asbobi shuncha aniq bo`ladi.

Taqribiy qiymatlardan ko`pincha oddiy kasrlarni o`nli kasrtga almashtirishda foydalaniladi.

 2- m a s a l a .  0,43 soni  kasrning 0,01 gacha aniqlikdagi taqribiy qiymati ekanini isbotlang.

 Bunda

ekanini isbotlash talab etiladi. Ayirmani hisoblaymiz:

Demak,  bo`lgani uchun  bo`ladi.